Hunlardan Sarıklara Yolculuk
 |
| Romanya İlk Balban Örnekleri |
Ardından İstanbul önlerine kadar balbanlar keşfedilmiştir bunlar Hunların mezarlıklarına oranla biraz daha gelişmiş heykel örnekledir. İstanbul'u da kuşatan Türk boyu Avarlara ait olan mezar taşları Bulgaristan'da bol miktarda bulunmaktadır.
İslamiyet öncesi Orta Asya'da Türklerde savaşçıların mezarlarına öldürdüğü asker adedince heykeller inşa edilirdi. Bedeninin yarısı toprak altında bulunan heykellerin ellerinde kılıç yada hançer benzeri bir savaş aleti olurdu. Eski Türklerin inanışlarına göre askerlerin öldürdüğü düşman askerleri ölümden sonraki dünyada Türk askerine hizmetkar olarak Gök Tanrı tarafından verilirdi.
 |
| Orta Asya da Balban Örnekleri |
Orta Asya' bozkırlarında ise bir savaşçıya verilen en üst düzey saygı ifadesi olarak kullanılmıştır. Kim olduğu bilinmese dahi Moğallar ve Türkler bu taşlar ile süslenmiş mezarları ziyaret ederek Gök Tanrıya şükranlarını bildirir ve yardım dilerdi. Sibirya'dan başlayıp Prusyaya kadar uzanan havzada on binlerce Balban bulunmuştur. Balban örneklerinin en değerlileri ise daha önceden sizlere tanıttığım Burana Kulesi - Kırgızistan bölgesinde yer alır.
İslamiyet sonrasında ise inanışları değişen Türkler mezar taşı kültüründen hiç vazgeçmemişlerdir. İslam dininde ölülere mezar taşı yapmak gibi bir adet yoktur fakat mezar taşı yapmak dinen sakıncalı bir durum olarak görülmemiştir.
Anadolu'ya ilk geren Türk akınlarından ölen bir çok Müslüman asker için Balballar dikilmiştir. Anadolu'nun dört bir tarafından bu taşlardan görmek mümkündür. Çanakkale, Denizli yörelerinde bol miktarda balban bulunmuştur. İslamiyet sonrası ise heykel sanatından uzaklaşan Türkler el olmalı mezar taşlarını kullanmışlardır.
Anadolu'ya girişte kilit vazifesi görmüş Bitlis'in Ahlat ilçesinde toplu gömülmüş balbanlar
 |
| Bitlis - Ahlat İlçesi |
Mezar taşları Osmanlı İmparatorluğun'da da kullanımlaya devam etmiş ve bir değişiklik geçirerek ölen kişinin rütbesini belirtir şekilde tasarlamıştır. Kavuklar, Osmanlıda ünvanın en önemli nişanıdır. Her birinin farklı manaları ve tasarımı vardır. Bu adet ölümde de kişi ile beraber gelmektedir. Mezar taşlarına eklenen kavuklar yaşayanın Dünyada'ki saygınlığını ifade etmektedir.
Kavukların yanında sembollerde taşları süslemiştir.
Hurma ağacı = Hacı , Kement = İdam , Divit = Alim , Ok = Kemankeş , Kavuk = Ulema , Sarık = Derviş , Fes = Zabit , Kallavi kavuk = Sadrazam , Çizme = Asker , Tulumba = İtfaiye eri , Sikke = Mevlevi , 12 köşeli = Bektaşi , Başlıksız = Melami , Gül = Muhammed , Selvi = Sabır , Çam = Ebedi uyku , Meyve = Ölümsüzlük , Lale-Kandil = Allah (c.c.)
 |
| Sarıklı Mezar Taşları |
0 yorum:
Yorum Gönder